1ـ محمد بن سنان از امام هشتم على بن موسى الرّضا (عليه السلام) روايت مى كند كه حضرت در جواب مسائلى كه از او پرسيده بودند از جمله علت نماز فرمود:
بدرستى كه (فلسفه و علت) نماز، عبارت است از اقرار و اعتراف نمازگزار به ربوبيّت خداوند متعال و شريك و مانند قرار ندادن براى او و ايستادن در مقابل خداوند از روى ذلت و نهايت تواضع، و طلب آمرزش كردن از گناهان گذشته و نهادن صورت بر روى زمين در هر روز به جهت بزرگى و عظمت خداوند.
ديگر اينكه نماز باعث تداوم ياد خدا است در شبانه روز، تا اينكه بنده هيچگاه خالق و مدبّر خويش را فراموش نكند، و اين ياد خدا و ايستادن عاجزانه در برابر او موجب ترك معصيت و مانع از هرگونه فساد مى گردد.
2ـ از امام صادق (عليه السلام) روايت شده كه فرمود: هنگامى كه آدم (عليه السلام) از بهشت بيرون شد خط سياهى در بدن او پديد آمد كه سرتاپاى او را فرا گرفت، پس آدم بسيار گريست و محزون گرديد بر آنچه ظاهر شده بود در او، پس جبرئيل به نزد او آمد و گفت براى چه گريه مى كنى؟ آدم جواب داد: بخاطر سياهى كه در بدنم پيدا شده جبرئيل گفت برخيز و نماز بخوان كه الآن وقت نماز اول (يعنى نماز صبح) است. آدم چون نماز صبح را به جاى آورد سياهى صورتش تا به سينه برطرف شد پس در وقت نماز دوم (ظهر) آمد و گفت اى آدم برخيز و نماز بگذار كه الآن وقت نماز دوم است. چون نماز دوم را به جاى آورد سياهى فرود آمد تا به نافش رسيد. پس از آن در وقت نماز عصر آمد و گفت اى آدم برخيز و نماز بگذار كه الآن وقت نماز سوم است. آدم نماز سوم را هم به جاى آورد سياهى فرود آمد تا رسيد به زانوهايش. آنگاه در وقت نماز چهارم (مغرب) آمد و گفت اى آدم برخيز و نماز بخوان كه اين هنگام وقت نماز چهارم است آدم برخاست و نماز مغرب را بجاى آورد. سياهى آمد تا به پاهايش رسيد. سپس در وقت نماز پنجم آمد و گفت اى آدم برخيز و نماز بگذار كه الآن وقت نماز پنجم است. چون نماز پنجم را نيز به جاى آورد همه سياهى از بدنش برطرف شد، پس آدم به حمد و سپاس خدا پرداخت.
سپس جبرئيل گفت اى آدم مَثَل فرزندان تو در اين نماز مانند مَثَل تو است در اين سياهى، هر كه از فرزندان تو در هر روز و شب پنج نماز بخواند بيرون مى آيد از گناهانش همچنانكه تو از اين سياهى بيرون آمدى.
آرزوی جبریئل/ حسینی زفره ای
