ترك نماز يا بزرگترين نشانه تكبر

در خطبه حضرت زهرا (عليها السلام) كه در مسجد مدينه ايراد گرديده فلسفه نماز را تطهير انسان از تكبر بيان داشته، مى فرمايد:

«فجعل الله الايمان تطهيراً لكم من الشرك و الصّلاة تنزيهاً لكم عن الكبر … ».

يعنى خداوند متعال ايمان (به مبدأ و معاد و پيامبران) را باعث پاكى انسان از شرك قرار داد و فريضه نماز را به جهت پاكى از تكبر مقرر فرمود.

بنابر اين از ديدگان حضرت زهرا (عليها السلام) فلسفه نماز دور شدن انسان از صفت تكبر و خودخواهى است و اهميت نماز از اين شعر به خوبى روشن مى شود كه شاعر مى گويد:

شيطان كه رانده شد به جز از يك خطا نكرد *** خود را براى سجده آدم رضا نكرد

شيطان هزار مرتبه بهتر ز بى نماز *** آن سجده بهر آدم و اين بر خدا نكرد
و همچنين در نهج البلاغه آمده كه على (عليه السلام) فلسفه نماز را چنين بيان كرده:

«نماز را به پا داريد، و محافظت آن را بر عهده گيريد (زياد به آن توجه كنيد) و بسيار نماز بخوانيد و به وسيله آن به خدا تقرّب جوئيد، زيرا نماز به عنوان فريضه واجب در اوقات مختلف شبانه روز بر مؤمنان مقرّر شده است».

مگر جواب اهل جهنم را كه در برابر اين پرسش قرار مى گيرند كه: «چه چيز شما را به جهنم كشانيد؟» نشنيده ايد كه مى گويند: «ما از نمازگزاران نبوديم … ».

نماز گناهان را همچون برگهاى پائيزى مى ريزد و غل و زنجيرهاى معاصى را از گردنها مى گشايد.

پيامبر (صلى الله عليه وآله وسلم) «نماز را به چشمه آب گرمى كه بر در خانه كسى باشد و شبانه روزى پنج بار خود را در آن شستشو دهد تشبيه كرده است» كه بدون ترديد چرك و آلودگى در بدن چنين كسى باقى نخواهد ماند (خاصيت نماز نيز چنين است كه با اداى آن در پنج وقت هيچگونه گناهى براى انسان باقى نخواهد ماند. كنايه از اينكه از هر نمازى تا نماز ديگر مصونيّتى از گناه براى انسان به وجود مى آيد).

قدر نماز را آن كسانى مى دانند كه زينتهاى دنيا و متاع اندك آن آنها را (فريب ندهد و) به خود مشغول نسازد و مال و اولادشان كه نور چشمشان محسوب مى شود، آنها را از ياد خدا غافل نكند.

چنانكه در اين باره خداوند متعال مى فرمايد:

«مردانى هستند كه تجارت و داد و ستد آنان را، از ياد خدا، و برپا داشتن نماز و پرداخت زكات باز نمى دارد.

رسول خدا (صلى الله عليه وآله وسلم) بعد از بشارت به بهشت، خود را در مورد نماز به زحمت انداخته بود، زيرا خداوند به او فرموده بود: خانواده خويش را به نماز فرمان ده، و در اجراى آن شكيبا باش. زيرا آن حضرت پى در پى اهل بيت خود را به نماز امر مى كرد و خود نيز در انجام آن كوشا و مقاوم بود.

آرزوی جبریئل/ حسینی زفره ای