حسن بزاز گويد: امام صادق عليه السّلام بمن فرمود:

“نميخواهى سه چيزى را كه از سخت ترين واجبات خداست بر خلقش بتو خبر دهم؟ گفتم:

چرا، فرمود: انصاف دادن مردم از خود و مساوات با برادرت و ياد كردن خدا در هر جا. بدان كه من نميگويم ياد خدا

سبحان اللَّه و الحمد للَّه و لا اله الا اللَّه و اللَّه اكبر

است اگر چه اين هم از آنست، بلكه ياد خدا در موقع برخورد با حلال و حرام او است.”

أصول الكافي / ترجمه مصطفوى، ج‏3، ص: 216

روایاتی پیرامون همت گماشتن بامور مسلمين و خير خواهى و سود رساندن بآنها

1- رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمود: هر كه صبح كند و بامور مسلمين همت نگمارد مسلمان نيست.

2- رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمود: عابدترين مردم كسى است كه نسبت بهمه مسلمين خيرخواه‏تر و پاكدلتر باشد.

3- امام صادق عليه و السلام ميفرمود: بر تو باد كه براى خدا نسبت بمخلوقش خير خواه باشى كه هرگز خدا را بعملى بهتر از آن ملاقات نكنى.

4- و فرمود: هر كه بامور مسلمين اهتمام نورزد مسلمان نيست.

5- پيغمبر صلى اللَّه عليه و آله فرمود: هر كه صبح كند و بامور مسلمين همت نگمارد. از آنها نيست، و هر كه بشنود مردى فرياد ميزند «مسلمانها بدادم برسيد» و جوابش نگويد مسلمان نيست.

6- و فرمود: مخلوق عيال خدا هستند و محبوبترين آنها نزد خدا كسى است كه بعيال خدا سود دهد، و بخانواده‏ئى شادى رساند.

7- از رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله سؤال شد محبوبترين مردم نزد خدا كيست؟ فرمود: كسى كه سودش بمردم بيشتر باشد.

8- رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمود: هر كس تجاوز آب يا آتشى را از گروهى از مسلمين بگرداند، بهشت برايش واجب گردد.

9- امام صادق عليه السلام در باره قول خداى عز و جل «بمردم سخن نيك گوئيد و جز خير نگوئيد83 سوره 2» فرمود: بمردم سخن نيك گوئيد و جز خير نگوئيد تا بدانيد حقيقت چيست (پس اگر يقين پيدا كرديد كه شخصى سزاوار خير نيست نگوئيد).

10- امام باقر عليه السلام در باره قول خداى عز و جل: «و بمردم سخن نيكو گوئيد» فرمود: بهترين سخنى كه دوست داريد مردم در باره شما گويند، در باره مردم بگوئيد.

11- امام صادق عليه السلام در باره قول خداى عز و جل: «و خدا مرا مبارك ساخت هر كجا باشم» فرمود: يعنى سودمند ساخت.

أصول الكافي / ترجمه مصطفوى ؛ ج‏3 ؛ ص240-238

امام صادق عليه السّلام فرمود:

“كيست كه برايم چهار چيز را در برابر چهار خانه در بهشت عهده دار شود:

انفاق كن و از فقر مترس، و سلام را در جهان منتشر كن و بحث و جدل را رها كن،

اگر چه حق با تو باشد، و خودت بمردم انصاف ده (تا محتاج داور ديگرى نباشى).”

أصول الكافي / ترجمه مصطفوى، ج‏3، ص: 215

امام صادق عليه السّلام فرمود:

سه كس روز قيامت از همه مخلوق بخداى عز و جل نزديكترند تا از حساب مردم فارغ شود:

“مرديكه قدرتش او را وادار نكند كه در خشم بر زير دستش ستم كند،

و مرديكه ميان دو كس ميانجى شود، و باندازه جوى از يكى عليه ديگرى طرفدارى نكند،

و مرديكه حق را گويد چه بسود يا زيانش باشد.”

أصول الكافي / ترجمه مصطفوى، ج‏3، ص: 215

رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمود:

“سرور اعمال، انصاف دادن مردم از خود و مواسات با برادر دينى و ياد خداى عز و جل در هر حال است.”

أصول الكافي / ترجمه مصطفوى، ج‏3، ص: 215

عربى خدمت پيغمبر صلى اللَّه عليه و آله آمد و حضرت بسوى جنگى ميرفت، عرب ركاب شترش را گرفت

و گفت: يا رسول اللَّه! بمن عملى آموز كه موجب رفتن بهشتم شود، فرمود هر گونه دوست دارى مردم

با تو رفتار كنند، تو با آنها رفتار كن، و هر چه را ناخوش دارى مردم با تو كنند، با آنها مكن جلو شتر را رها كن.

أصول الكافي / ترجمه مصطفوى، ج‏3، ص: 216

امام صادق عليه السّلام فرمود: خداى عز و جل بآدم عليه السّلام وحى فرمود:

من تمام سخن را درچهار كلمه برايت جمع ميكنم،

عرضكرد پروردگارا آنها چيست؟

فرمود:

يكى از آن منست و يكى از آن تو و يكى ميان من و تو و يكى ميان تو و مردم.

عرضكرد: آنها را بيان فرما تا بفهمم،

فرمود:

“اما آنچه از آن منست، اينست كه مرا عبادت كنى و چيزى را شريكم نسازى،

و اما آنچه از آن توست اينست كه پاداش عمل ترا بدهم زمانى كه از همه وقت بدان نيازمندترى.

و اما آنچه ميان من و تو است دعا كردن تو و اجابت من است.

و اما آنچه ميان تو و مردم است، اينست كه براى مردم بپسندى آنچه براى خود ميپسندى و

براى آنها نخواهى آنچه براى خود نخواهى.”

أصول الكافي / ترجمه مصطفوى، ج‏3، ص: 217