چکیده

حق‌النّاس و حقوق شهروندی و حقوق ناشی از آن یک پدیده‌ای نوظهور است که پیش از این با انسجام بی‌بدیل در آموزه‌های اسلامی مورد توجه و تأکید شارع قرار گرفته است.با نگاهی به آیات قرآن و روایات معصومین(علیهم‌السلام) از جمله نهج‌البلاغه، ابعاد حقوق شهروندی و مصادیق آن به وضوح قابل مشاهده است. با بررسی در فقه اسلامی(امامیه) مصادیق مشترک و متفاوتی بین این دو وجود دارد.از موارد مشترک حق الناس و حقوق شهروندی می توان به امنیت جانی،مالی و اجتماعی اشاره کرد.موارد افتراق در حق الناس غیبت،هتک حرمت،خوردن مال یتیم،ادای حق خویشان،عدم پرداخت خمس و زکات و…ودر حقوق شهروندی در موارد سیاسی،اجتماعی،فرهنگی ،اقتصادی می باشد. هدف این پژوهش، بررسی فقهی حق‌النّاس و حقوق شهروندی و شناخت چنین حق‌هایی در قرآن و سنّت است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی است که با اتّکای به منابع اسلامی صورت می‌پذیرد.

کلیدواژه: حق‌النّاس، حقوق شهروندی، حقوق بشر، فقه.